ontdek
Op 4 november werd het nieuwe koorwerk La Noche Oscura del Alma van de Nederlandse componiste Mathilde Wantenaar in wereldpremière gebracht door Cappella Amsterdam onder leiding van Daniel Reuss in een uitverkochte zaal van het Muziekgebouw aan ’t IJ. Het concert vond plaats tijdens de tiende editie van de Cello Biënnale Amsterdam, waar cellisten Johannes Moser, Pieter Wispelwey en Kristina Blaumane met hun subtiele, verwevende spel een bijzonder samenklank met het koor creëerde.
Wantenaar haalde haar inspiratie voor deze compositie uit het werk Sonnengesang van de Russische componiste Sofia Goebaidoelina, dat op hetzelfde concertprogramma stond. Net zoals het werk van Goebaidoelina, dat is gebaseerd op de teksten van de mystieke Italiaanse monnik en dichter Franciscus van Assisi, koos Wantenaar een spirituele en poëtische tekst: het 16e-eeuwse gedicht La Noche Oscura del Alma van de Spaanse mysticus Johannes van het Kruis. Dit gedicht, dat zowel een spirituele reis als een liefdeslied is, beschrijft de zoektocht naar verlichting en verlossing te midden van de donkere nacht van de ziel.
“Er gaan geruchten dat het is geschreven toen San Juan zelf een heel moeilijke tijd doormaakte, aangezien hij gevangen werd gehouden in een kleine donkere cel en vaak werd gemarteld. Met La Noche Oscura del Alma als hoofdtekst besloot ik op zoek te gaan naar meer gedichten rond het thema van de donkere nacht van de ziel, maar geschreven in verschillende talen en tijden. Ik vond nog twee gedichten: in het Frans Sonnet XIV van Louise Labé (zestiende-eeuwse dichter uit Lyon), Russisch “Ночь / Nacht” van Poesjkin. Ik dacht dat het idee van deze verschillende stemmen, in verschillende talen, in verschillende tijden en plaatsen, die observaties doen en fluisteren over hetzelfde eeuwige maar mysterieuze onderwerp van de ziel, van liefde en van de dood, een prachtig stuk zou kunnen opleveren. Hierin zie ik de rol van de cello als een soort symbool voor de ziel. Dat wat geen woorden heeft, maar toch zingt en alles aan elkaar rijgt.”
– Mathilde Wantenaar
Met deze compositie versterkt Mathilde Wantenaar haar reputatie als een componiste die traditie en vernieuwing weet te combineren. Haar werk nodigt uit tot reflectie en raakt thema’s die over eeuwen en landsgrenzen heen resoneren. La Noche Oscura del Alma is daarmee een waardevolle toevoeging aan het hedendaagse repertoire, die zowel de luisteraar als de uitvoerder uitdaagt en verbindt.
Mis de kans niet om La Noche Oscura del Alma live te ervaren in een van de aankomende concerten van Cappella Amsterdam, waarin deze nieuwe muzikale reis over de ziel, de liefde, en de donkere nacht verder tot leven wordt gebracht: op 8 en 9 november wordt het opnieuw uitgevoerd in Den Bosch en Alkmaar.
