The Guardian vroeg zich een decennium geleden af of Caroline Shaw (1982) de toekomst van muziek was. Alhoewel dat een lastige vraag is om te beantwoorden, kunnen we inmiddels wel concluderen dat ze een van de meest vernieuwende figuren in de hedendaagse muziekwereld is. Als componist, zanger, violist én producer heeft ze veel verschillende petten op en is ze niet in een hokje te plaatsen, en daar houden we van. Haar muziek klinkt nieuwsgierig en speels, maar ook diep spiritueel en verbonden met eeuwenoude tradities.
Shaw brak wereldwijd door toen ze in 2013 als jongste componist ooit de Pulitzer Prize for Music won voor Partita (2012), dat ze voor haar eigen ensemble A Roomful of Teeth schreef. Ze heeft ook vier Grammies, een eredoctoraat van Yale. Ze werkte ze samen met topensembles én met artiesten als Kanye West en Björk. Ook was ze huiscomponist van het Concertgebouw in Amsterdam tijdens het vorige seizoen, in 2024-2025.
Oud en Nieuw
Shaw’s muziek klinkt soms als renaissancepolyfonie, soms als modernistische muziek of pop. Ze speelt graag met verschillende klankkleuren: strijkers die fluisteren als stemmen, stemmen die klikken, fluisteren of glijden als strijkers. Haar fascinatie voor oude muziek is vaak het startpunt. Zelf zegt Shaw dat ze oude muziek niet wil herleven met haar eigen composities, maar vooral er een nieuwe betekenis aan wil geven. Zoals ze zei in een interview: “I don’t want to revive the past. I want to respond to it.” Die nieuwsgierigheid levert muziek op die herkenbaar maar wel vernieuwend is.
Shaw & koor
Veel van Shaw’s bekendste werken zijn voor koor of vocale ensembles geschreven. Deze waarderen haar muziek om de ritmische energie, heldere harmonieën en vernieuwende technieken die altijd gericht blijven op de tekst en emotie.
Aanraders om te ontdekken:
Partita for 8 Voices (2012)
Shaws doorbraakstuk en Pulitzer Prize-winnaar. Geschreven voor vocaal ensemble Roomful of Teeth, waarin ze vocale technieken uit verschillende culturen verweeft (zoals Tuvan throat singing, yodel-technieken en barokke dansvormen). De vier delen verwijzen naar klassieke dansen (Allemande, Sarabande, Courante, Passacaglia), maar worden radicaal opnieuw bedacht: ritmisch, speels en grensverleggend. De menselijke stem wordt hier een compleet instrumentarium op zichzelf.
and the swallow (2017)
Een verstild, lyrisch koorwerk voor SATB op Psalm 84: “Even the sparrow finds a home…”. Shaw grijpt hierin terug op eeuwenoude psalmtraditie, maar met een zachte hoopklank: warme harmonieën, transparante textuur en melodische lijnen die zich ontvouwen als een vogeltje dat een veilige plek vindt. Geschreven in opdracht van het Three Choirs Festival en geliefd bij koren wereldwijd door de directe emotionele zeggingskracht.
Narrow Sea (2022)
Grammywinnend werk in vijf delen, waarin teksten zijn gebruikt uit een 19e-eeuwse Amerikaanse collectie van hymnen. Shaw combineert haar eerdere exploraties van volkslied en hymnody met een geluidswereld waarin onder andere voorkomen: keramische kommen, hums (neuriën), een piano behandeld als dulcimer door meerdere spelers tegelijk, en zelfs bloempotten als percussie-objecten.
Liefde voor samenwerking
Waar sommige componisten samenwerking met popsterren geheim zouden houden, omarmt Shaw die juist. Zo schreef ze strijkersarrangementen en contribueerde vocalen voor rappers als Kanye West (808s & Heartbreak en The Life of Pablo) en Nas, en trad al meerdere keren op met Björk. Ook werkte ze samen met Spaanse zangeres Rosalía en rockbands zoals The National en Arcade Fire.
Daarnaast is ze een veelgevraagd componist voor grote strijkkwartetten, ensembles en toporkesten, zoals het New Yorkse kwartet Sō Percussion, het barokensemble I Giardini, Attacca Quartet, Los Angeles Philharmonic, het New York City Ballet en het National Theatre. Ook heeft ze samenwerkingen met sopranen Renée Fleming en Dawn Upshaw, en de cellist Yo-Yo Ma onder haar gordel.
Het aantal en de verscheidenheid aan samenwerkingen waar Shaw bij betrokken is, sluiten naadloos aan bij haar ‘oorsprongsverhaal’. In meerdere interviews beschrijft de muzikale alleskunner haar visie op muziek maken als een fundamenteel samen-zijn.
Waarom Caroline Shaw zo actueel is
Caroline Shaw raakt precies aan wat koormuziek vandaag kan zijn: nieuwsgierig, open, speels en diep menselijk. Haar muziek nodigt luisteraars van allerlei muziekgenres uit om de wereld en elkaar met nieuwe oren te horen.
Wil je Shaw live ervaren? Cappella Amsterdam zingt And the swallow tijdens Mozarts Requiem, van 12 tot en met 16 november.
