Cantigas
Verhalen uit Al-Andalus
Verhalen uit Al-Andalus
Delen uit de Cantigas de Santa Maria
100 Santa María, Strela do día
353 Quen a omagen da Virgen e de séu Fillo honrrar
116 Dereit’é de lume dar
424 Pois que dos Reis Nóstro Sennor
67 A Reínna grorïosa tant’ é de gran santidade
en Andalusische klassieke muziek uit de elfde en twaalfde eeuw:
Raml Maya Inssiraf Betayh
Darj Gribat Lhoussien
Inssiraf Qaym wa nisf Raml Maya
Darj Hijaz Machruiqi
Bessite Gribat Lhoussain
Nssiraf quddam Isstihlal
Cappella Amsterdam
Amsterdams Andalusisch Orkest
Sahand Sahebdivani verhalenverteller
In februari 2020, aan de vooravond van de eerste coronalockdown, kwamen Cappella Amsterdam en het Amsterdams Andalusisch Orkest samen voor een bijzonder project. Componist en dirigent Leonard Evers bracht het koor en het ensemble bij elkaar voor de Cantigas de Santa Maria. Dit resulteerde in een bijzondere avond in het Amsterdamse Podium Mozaïek. Nu, drie jaar later, krijgt dit project een vervolg.
Op 23 februari 2020 voerden vier leden van Cappella Amsterdam en vier leden van het Amsterdams Andalusisch Orkest een selectie van de Marialiederen uit in het Amsterdamse Podium Mozaïek. De liederen werden naast enkele overgeleverde Arabo-Andalusische liederen gelegd, die uit dezelfde tijd stammen.
Evers en het Amsterdams Andalusisch Orkest hebben de afgelopen jaren niet stilgezeten. Nu, ruim drie jaar later, vindt het vervolg plaats van het onderzoek naar de verbindingen tussen de Cantigas en muziek uit de Maghreb. Inmiddels heeft Jamal Ben Allal zich bij het team aangesloten. De Marokkaanse musicoloog deed promotieonderzoek naar Andalusische muziek en heeft de Cantigas uitvoerig bestudeerd.
Met behulp van Ben Allal zullen Cappella Amsterdam en het Amsterdams Andalusisch Orkest de Cantigas op een nóg authentiekere wijze uit kunnen voeren, nadrukkelijk vanuit een traditioneel Andalusisch gezichtspunt. Waar in de vorige editie afgewisseld werd tussen de Cantigas en de Andalusische liederen, vloeien de twee nu door elkaar. Daarbij zullen er delen in het Arabisch worden gezongen, waar dat eerder enkel in het Galicisch was. Cappella Amsterdam zal in deze editie met acht zangers vertegenwoordigd zijn en het Amsterdams Andalusisch Orkest heeft op advies van Ben Allal twee extra traditioneel Arabische instrumenten toegevoegd. Dit alles zorgt voor een nog rijkere klank.
Hoe zou het klinken als u een wandeling maakte door het Cordoba van de 12de eeuw?
Met Cantigas reist u muzikaal terug in de tijd naar deze metropool uit de vroege middeleeuwen. U hoort muziek die daar destijds te horen kan zijn geweest: een selectie Marialiederen uit de Cantigas de Santa Maria en overgeleverde Arabo-Andalusische werken die tot op de dag van vandaag in de Maghreb worden gezongen en gespeeld.
De Cantigas zijn verzameld in opdracht van koning Alfonso X, ook wel bekend als ‘de koning van de drie religies’, in een tijd waarin christenen, joden en islamieten vreedzaam samenleefden. Hun wederzijdse invloeden hoort u onder meer terug in de ritmische structuren van de muziek en de thema’s van de uitgevoerde werken. Om deze muzikale reis door de tijd zo authentiek mogelijk te maken, bespeelt het Amsterdams Andalusisch Orkest instrumenten die in de twaalfde eeuw werden gebruikt.
Sahand Sahebdivani (1980) is co-directeur van The Amsterdam Storytelling Festival en een van de bekendste vertellers van Nederland. Hij staat op vele nationale en internationale podia met zijn voorstellingen. In 2004 richtte hij de Mezrab op dat sindsdien is uitgegroeid tot een van de belangrijkste vertelpodia ter wereld. Sahand kwam op driejarige leeftijd als vluchteling van de oorlog tussen Iran en Irak in Nederland aan. De ervaringen van hem en zijn familie vormen de basis van het grootste deel van zijn werk.
Na een succesvolle try-out concert in 2020 besloten Cappella Amsterdam en het Amsterdams Andalusisch Orkest (AAO) veel vaker samen op te treden. Van het prachtige alBahr tot het immens succesvolle When Paths Meet (Holland Festival 2022) met wereldster Sami Yusuf… Wanneer Cappella Amsterdam met de musici van het AAO muziek maken, gebeurt er iets magisch. Cantigas is ons eerstvolgende concertreeks samen… Mis het niet!
Foto: alBahr-concert in De Meervaart Amsterdam. Fotograaf: Melle Meivogel