alBahr – Mare Nostrum
muzikale tradities rond de Middellandse Zee
Programma
Aftab Darvishi (1987) HamZaad (My Fellow) (wereldpremière)
Gerard Beljon (1952) Planctus Cygni; deel III
En traditionele werken uit Libanon, Syrië, Egypte, Bosnië-Herzegovina, Marokko en Tunesië met Amira Medunjanin, Rima Khcheich, Anass Habib en Ahmed el Maai, onder andere:
¡Ay, de mi al-Ándalus! (Ibn Jafaya, 1058 – 1139, arr. Hugo Bouma)
Estoy hecha para la gloria (Wallada bint al-Mustakfi, 994 – 1091, bew. Hugo Bouma/Leonard Evers)
Sille Türküsü (Çoban Armağanı, 1933, comp. Ahmed Adnan Saygun)
Bebek (Çoban Armağanı, 1933, comp. Ahmed Adnan Saygun)
U Stambolu na Bosforu (trad., arr. Marijn van Prooijen)
Ajde Jano (trad., arr. Leonard Evers)
Asker Oldum Piyade (Dağlardan Ovalardan, 1939, comp. Ahmed Adnan Saygun)
Konyalım (Dağlardan Ovalardan, 1939, comp. Ahmed Adnan Saygun)
Ağıt: Hem Okudum Hemi Yazdım (Dağlardan Ovalardan, 1939, comp. Ahmed Adnan Saygun)
Ya maryamou l-bikr (trad., arr. Maarten Ornstein)
Ahu dalli sar (Sayyed Darwish, arr. Maarten Ornstein)
Idem kući, a već zora (trad., arr. Peter Vigh)
Li habibi oursil salam (uit nuba bacit al-hijaz al-kabir, arr. Hugo Bouma)
Muwashah Yaa udhayb al-marshaf / Muwashah adhkuru l-hibba (arr. Maarten Ornstein)
Çanakkale Türküsü (Bir Tutam Kekik, 1943, comp. Ahmed Adnan Saygun)
Bogata sam, imam svega (Marko Nešić, 1873-1938, arr. Marijn van Prooijen)
Uitvoerenden
Cappella Amsterdam
Raphaela Danksagmüller duduk, fujara
Sabra el Bahri-Khatri zang
Ahmed el Maai ud, kanun en zang
Anass Habib zang
Misagh Joolaee kamancheh
Rima Khcheich zang
Beate Loonstra harp
Amira Medunjanin zang
Laura Rodrigues Lopes zang
Claudio Spieler percussie
Ruven Ruppik percussie (Den Haag & November Music)
Toelichting
Leonard Evers (artistieke leiding alBahr – Mare Nostrum) vindt dat er te vaak een onderscheid wordt gemaakt tussen ‘westerse’ muziek aan de ene kant en het oosterse ‘Arabische’ muziek aan de andere kant. Dit terwijl er al eeuwenlang sprake is van vermenging van invloeden rond de kusten van de Middellandse Zee. In de muziektraditie is er nooit een harde scheiding geweest tussen oost en west: de zee is een fluïde centrum van uitwisseling.
Om dit aan te tonen ontwikkelde Evers alBahr – Mare Nostrum, een programma met (koor)muziek waarin deze eeuwenlange uitwisseling duidelijk hoorbaar is.
alBahr – Mare Nostrum (‘onze zee’ in Arabisch en Latijn)
Voor de invulling van alBahr – Mare Nostrum werd Evers geïnspireerd door het werk Planctus Cygni van componist Gerard Beljon. Planctus Cygni schetst een beeld van een zwaan die rusteloos over de woelige Middellandse Zee zweeft, verlangend naar een kust om ‘thuis’ te noemen.
Evers: “De onderliggende thematische lijn is het ‘verlangen’. Met name het verlangen naar een stabiele plaats, een thuis. Daar gaan ook veel van de teksten over, zoals de teksten van componisten Gerard Beljon en Aftab Darvishi. Verlangen is een onderwerp dat vrijwel alle muziek in dit project definieert, niet alleen door de afzonderlijke teksten maar ook als geheel. Iedereen verlangt naar een thuis en dit verlangen hoor je in alBahr – Mare Nostrum, door alle werken, ongeacht hun muziekgenre.”
Arrangeurs Hugo Bouma, Maarten Ornstein, Marijn van Prooijen en Peter Vigh bewerken voor dit project traditionele muziek uit Bosnië-Herzegovina, Libanon en Marokko.
Met alBahr – Mare Nostrum nemen wij u mee op reis langs de Middellandse Zee.
Een nieuwe compositie
Speciaal voor deze gelegenheid schrijft de Iraans-Nederlandse componiste Aftab Darvishi een nieuw werk in Farsi voor koor en instrumentale solisten: HamZad, Perzisch voor ‘mijn metgezel’. Het werk is geïnspireerd op een gedicht van de Perzische dichter هوشنگ ابتهاج (Hooshang Ebtehaj) over het verlangen naar een eens gehoorde stem tussen de sterren. Darvishi is een veelgevraagd componiste die eerder samenwerkte met het Kronos Quartet, Hermesensemble, Oerknal en De Ereprijs. Vorig jaar ging haar opera Turan Dokht in première tijdens het Holland Festival.
Ud Festival
De ud is een eeuwenoude, twaalfsnarige luit uit het Midden-Oosten, die via het Middellandse Zeegebied naar West-Europa kwam. Het Ud Festival wordt sinds 2016 georganiseerd door het Amsterdams Andalusisch Orkest. De ud is te horen in jazz, world, oude muziek en hedendaagse muziek. Deze editie is een reis van Bagdad tot Nederland, dwars door de geschiedenis, langs een grote veelzijdigheid aan muziekstijlen.
Vanuit gezamenlijke wortels in de oriëntaalse, gregoriaanse en westerse muziek, onthullen wij met gerenommeerde meesters en jonge talenten met dit concert en als onderdeel van het Ud Festival een nieuwe sound.
Vormgeving
Lichtkunstenaar Frouke ten Velden werkt samen met choreograaf Peter Leung, ook wel bekend van zijn werk bij het Nationale Opera & Ballet om u ook visueel mee te nemen op een reis langs de kusten van de Middellandse Zee.
“Als ik op de ud speel voel ik hoe dit instrument door de eeuwen heen langs de kust van de Middellandse Zee in diverse uithoeken boven zichzelf uitsteeg.”Ahmed el Maai, zanger, ud- en kanunspeler